Biznes w Polsce

ISTOTNE DLA STARTUPÓW ASPEKTY NIEDAWNEJ NOWELIZACJI PRAWA AUTORSKIEGO

W dniu 1 sierpnia 2015 r. weszły w życie przepisy Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które po niespełna 2-letnim okresie oczekiwania implementowały dyrektywę 2011/77 UE dotyczącą czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych. Nowe uregulowania prawne należy stosować do utworów, które podlegały ochronie na podstawie dotychczasowych przepisów w dniu 1 listopada 2013 r. oraz do utworów powstałych po tej dacie.

Istotne zmiany na płaszczyźnie „małej” nowelizacji prawa dotyczą przede wszystkim sposobu obliczenia czasu ochrony autorskich praw majątkowych do utworów słowno-muzycznych oraz wydłużenia z 50 do 70 lat okresu ochrony fonogramów i artystycznych wykonań utrwalonych na fonogramach. Można domniemywać, iż intencją ustawodawcy było zapewnienie twórcom dochodów z działalności artystycznej prowadzonej w latach ich młodości.
Na pierwszym planie znajdują się jednak zmiany wprowadzone w dniu 20 listopada 2015r. zwane „dużą” nowelizacją prawa autorskiego. Ustawa z dnia 10 lipca 2015r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych implementowała trzy dyrektywy unijnie, tj.:

• w sprawach niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów osieroconych;
• w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym;
• w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej.
Do najbardziej istotnych zmian, które wprowadziły nowy kształt ochrony prawnoautorskiej, należy zaliczyć:
• zmiany w zakresie dozwolonego użytku publicznego (poszerzenie katalogu ustawowego);
• możliwości korzystania z utworów osieroconych oraz niedostępnych w handlu;
• wprowadzenie wynagrodzenia dla twórców za tzw. wypożyczenia biblioteczne („public lending right”).

Po wieloletnim okresie stagnacji wprowadzono do polskiego porządku prawnego zmiany w zakresie prawa autorskiego, które mogą mieć istotne znaczenie dla osób tworzących startup. Wynika to z faktu, że prawo autorskie przenika wiele sfer tworzenia przedsięwzięcia tego typu obejmujących tworzenie utworów – od kodu oprogramowania poprzez grafikę w layoucie etc.

Najbardziej istotną innowacją jest zmiana dotycząca instytucji dozwolonego użytku publicznego, a więc możliwości korzystania z cudzej twórczości bez zgody autora w ściśle określonych sytuacjach. Warto jednak pamiętać, iż przyznane uprawnienie dotyczy zwielokrotniania utworu o charakterze przejściowym lub incydentalnym i niemającym samodzielnego znaczenia gospodarczego, a stanowiącego integralną i niezbędną część procesu technologicznego, którego celem jest wyłącznie umożliwienie przekazu utworu w systemie teleinformatycznym pomiędzy osobami trzecimi przez pośrednika lub zgodnego z prawem korzystania z utworu. Nowela wprowadza do obrotu przepis, zgodnie z którym powstaje możliwość korzystania w granicach uzasadnionych celem informacji z publicznych wystąpień polityków i mów wygłoszonych na publicznych rozprawach, jak również fragmentów publicznych wystąpień, wykładów i kazań. Pamiętać jednak należy, iż zabronione jest publikowanie zbiorów tego rodzaju utworów. Kolejną nowością jest poszerzenie zakresu tzw. „prawa cytatu”. Ustawodawca przyzwolił na korzystanie nie tylko z utworów literackich, ale także utworów plastycznych i fotograficznych. Co więcej, został także wprowadzony otwarty katalog przykładowych celów zastosowania cytatu uzasadniających jego dozwolony użytek oraz możliwość korzystania z utworów na potrzeby parodii, pastiszu lub karykatury, w zakresie uzasadnionym prawami tych gatunków.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Zajrzyj na stronę naszej kancelarii

Przejdź do oniszczuk.com

Bardzo istotna, dla startup’ów działających w branży edukacyjnej, jest zmiana w zakresie korzystania z utworów w procesie nauczania w systemie e-learningu przez podmioty wymienione w ustawie. Mianowicie, mogą one na potrzeby dydaktyczne lub w celu badań naukowych korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz zwielokrotniać drobne utwory lub fragmenty większych utworów. Natomiast publiczne ich udostępnienie jest dozwolone wyłącznie dla ograniczonego kręgu osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe, zidentyfikowanych przez podmioty wymienione w ustawie.
Nowela wprowadziła także kolejną formę dozwolonego użytku chronionych utworów tzw. „incydentalny użytek utworu”. Polega ona na niezamierzonym włączeniu utworu do innego utworu, o ile włączony utwór nie ma znaczenia dla utworu, do którego został włączony. Na koniec trzeba wspomnieć, iż obowiązująca od ponad 20 lat ustawa wymagała znacznych zmian szczególnie w sytuacji, gdy należało wprowadzić dyrektywy unijne do krajowego porządku prawnego. Tzw. „duża” nowelizacja prawa autorskiego miała za zadanie doprowadzić do zmniejszenia dystansu pomiędzy interesem twórców oraz odbiorców treści. Z całą pewnością należy podkreślić, iż doprowadziła do szerszego, łatwiejszego i mniej sformalizowanego dostępu do utworów oraz przedmiotów praw pokrewnych, przy jednoczesnych zachowaniu uprawnień twórców. Nie stanowi to jednak o zakończeniu procesu unowocześniania prawa autorskiego, bowiem Komisja Europejska w ramach Strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego opublikowała dnia 9 grudnia 2015 roku komunikat stanowiący plan działań na najbliższy okres. Plan działań Komisji zawarty w Komunikacie oparty jest na czterech uzupełniających się filarach:

1. Zwiększenie dostępu do treści w całej UE;
2. Wyjątki w dziedzinie praw autorskich w innowacyjnym i integracyjnym społeczeństwie;
3. Tworzenie uczciwszej konkurencji;
4. Walka z piractwem.

W ramach realizacji pierwszego z filarów, Komisja opublikowała projekt pierwszej regulacji – rozporządzenia, które ma na celu umożliwienia obywatelom UE transgranicznego dostępu do wykupionych internetowych treści (COM (2015) 627 final). W związku z tym, w najbliższym czasie można się spodziewać kolejnych zmian.

Masz pytania? Napisz do nas: office@oniszczuk.com

Maciej Oniszczuk

Zobacz, również

29 Komentarze

  1. … [Trackback]

    […] Read More to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  2. … [Trackback]

    […] Read More on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  3. … [Trackback]

    […] Information on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  4. … [Trackback]

    […] Find More on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  5. … [Trackback]

    […] Info to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  6. … [Trackback]

    […] Read More Information here on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  7. … [Trackback]

    […] There you will find 18712 more Information on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  8. … [Trackback]

    […] Info to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  9. … [Trackback]

    […] Read More Info here on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  10. … [Trackback]

    […] Info to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  11. … [Trackback]

    […] Find More to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  12. … [Trackback]

    […] Read More on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  13. … [Trackback]

    […] Find More here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  14. … [Trackback]

    […] Read More Info here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  15. … [Trackback]

    […] There you will find 71259 more Info to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  16. … [Trackback]

    […] Find More on on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  17. … [Trackback]

    […] There you will find 80105 additional Info on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  18. … [Trackback]

    […] Find More on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  19. … [Trackback]

    […] Read More to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  20. … [Trackback]

    […] Read More to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  21. … [Trackback]

    […] Read More Info here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  22. … [Trackback]

    […] Read More here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  23. … [Trackback]

    […] Find More to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  24. … [Trackback]

    […] There you will find 61800 additional Info on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  25. … [Trackback]

    […] Read More on to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  26. … [Trackback]

    […] Find More here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  27. … [Trackback]

    […] Info to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  28. … [Trackback]

    […] Find More Information here to that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

  29. … [Trackback]

    […] Read More here on that Topic: abcspolek.pl/istotne-dla-startupow-aspekty-niedawnej-nowelizacji-prawa-autorskiego/ […]

Komentarze są wyłączone

Więcej z kategorii: Biznes w Polsce